W ostatnim czasie doszło do wzrostu liczby zgłoszeń dotyczących potencjalnych naruszeń prawa podatkowego kierowanych do Krajowej Administracji Skarbowej (KAS). W ciągu pierwszych sześciu miesięcy bieżącego roku odnotowano 4% wzrost takich zgłoszeń w porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku. Zgłoszenia te, często określane jako donosy, obejmują informacje przekazywane również do innych instytucji jak ZUS, policja czy prokuratura. Mimo że wzrost liczby zgłoszeń jest zauważalny, tylko niewielka ich część znajduje potwierdzenie w rzeczywistości.
Analiza wzrostu zgłoszeń
Dane pochodzące z 16 Izb Administracji Skarbowej wskazują, że w pierwszym półroczu bieżącego roku wpłynęło 37,2 tys. zgłoszeń, co stanowi wzrost o 6% w porównaniu do pierwszej połowy 2023 roku. Wzrost ten może wynikać z większej świadomości społecznej oraz łatwiejszego dostępu do kanałów zgłaszania nieprawidłowości. Z drugiej strony, może to być odzwierciedleniem rzeczywistego wzrostu uchybień w obrocie gospodarczym.
Proces weryfikacji zgłoszeń
Krajowa Administracja Skarbowa przykłada dużą wagę do rzetelnej analizy każdej informacji sygnalnej. Zgłoszenia są poddawane skrupulatnej weryfikacji, niezależnie od tego, czy są anonimowe, czy podpisane. Każda sprawa analizowana jest pod kątem ryzyka wystąpienia nieprawidłowości. Priorytetem jest skuteczna i szybka weryfikacja, co podkreśla Izba Administracji Skarbowej w Kielcach.
Potwierdzone nieprawidłowości
Statystyki wskazują, że jedynie niewielki procent zgłoszeń prowadzi do potwierdzenia naruszeń. W pierwszej połowie bieżącego roku nieprawidłowości potwierdzono w 4,5% zgłoszeń, co stanowi spadek w porównaniu do lat poprzednich. Średnia skuteczność dla okresu od 2023 do 2025 wyniosła 7,5%. Większość zgłoszeń nie znajduje odzwierciedlenia w rzeczywistości, co może wynikać z ograniczonej wiedzy zgłaszających lub ich osobistych motywacji.
Warto zauważyć, że mimo niskiego odsetka potwierdzonych spraw, proces weryfikacji pełni ważną rolę prewencyjną. Pozwala na identyfikację rzeczywistych naruszeń i dokumentowanie potencjalnych ryzyk, co wpływa na skuteczność systemu kontroli podatkowej.
Motywacje zgłaszających
Charakter zgłoszeń często wskazuje na emocjonalne podejście osób zgłaszających. Często są to osoby skonfliktowane ze swoim otoczeniem, takie jak rodzina, sąsiedzi czy byli współpracownicy. Zgłoszenia dotyczą zarówno przedsiębiorców, jak i osób fizycznych bez działalności gospodarczej.
Podsumowując, mimo że wzrost liczby zgłoszeń może sugerować rosnącą aktywność obywateli w sygnalizowaniu naruszeń, rzeczywiste potwierdzenie nieprawidłowości pozostaje rzadkością. Proces weryfikacji jednak odgrywa kluczową rolę w zapewnieniu zgodności działań z przepisami prawa i działa prewencyjnie.