W pierwszej połowie 2025 roku zaobserwowano istotne zmiany w zakresie procedur kontroli podatkowych. Liczba wszczętych kontroli zmniejszyła się znacząco, jednak prawie każda zakończona kontrola ujawniła pewne nieprawidłowości. Pomimo zmniejszonej liczby działań kontrolnych, straty finansowe osiągnęły prawie 769 milionów złotych, a odzyskane środki wyniosły blisko 208 milionów złotych. Eksperci wskazują, że organy podatkowe mogą obecnie preferować łatwiejsze do przeprowadzenia procedury sprawdzania niż pełne kontrole. Niektórzy specjaliści sugerują również, że może zmniejszać się liczba uchybień ze strony podatników.
zmiany w liczbie kontroli podatkowych
Dane z Ministerstwa Finansów pokazują, że od stycznia do czerwca 2025 roku liczba wszczętych kontroli podatkowych wyniosła 4271, co stanowi spadek o 16,4% w porównaniu do analogicznego okresu w roku ubiegłym, gdy było ich 5108. Ponadto, zakończono 3979 kontroli, co oznacza zmniejszenie o 25,6% w porównaniu z pierwszą połową 2024 roku, kiedy liczba ta wynosiła 5346.
nowe podejście do kontroli
Specjaliści zauważają, że zmniejszenie liczby formalnych kontroli nie oznacza mniejszej aktywności ze strony organów podatkowych. Coraz częściej wykorzystuje się czynności sprawdzające, które są mniej formalne i bardziej elastyczne. Dr Renata Burchart z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego wskazuje, że te czynności są korzystniejsze dla urzędów skarbowych, ponieważ pozwalają na szybsze i bardziej częste weryfikacje podatników.
perspektywy ekspertów
Według dr. hab. Piotra Krajewskiego z Uniwersytetu Łódzkiego, ilość przeprowadzonych kontroli podatkowych nie jest jednoznacznym wskaźnikiem efektywności działań organów podatkowych. Malejąca liczba nieprawidłowości może świadczyć o rosnącej zgodności z przepisami wśród podatników, choć trudno to dokładnie potwierdzić. Możliwe, że nielegalna działalność w tym zakresie maleje.
skuteczność działań kontrolnych
W analizowanym okresie 99,2% wszystkich zakończonych kontroli wykazało nieprawidłowości, co podobnie jak w poprzednim roku, gdzie skuteczność wyniosła 98,6%, świadczy o wysokim poziomie efektywności. Eksperci są zdania, że taki poziom efektywności jest możliwy dzięki lepszemu dostępowi do danych o podatnikach oraz stosowaniu narzędzi pozwalających na precyzyjne typowanie podmiotów do kontroli.
analiza strat i wpłat po kontrolach
W pierwszym półroczu 2025 roku straty sięgnęły prawie 769 milionów złotych, co stanowi spadek o 15,3% w porównaniu do poprzedniego roku. Wpłaty po kontrolach wyniosły niespełna 208 milionów złotych, co oznacza spadek o 33,5% w porównaniu do analogicznego okresu w roku poprzednim. Dr Piotr Krajewski podkreśla, że takie liczby mogą reprezentować tylko wierzchołek góry lodowej i nie oddają pełnego obrazu sytuacji. Z kolei dr Renata Burchart zwraca uwagę na problemy związane z egzekucją należności, które wynikają między innymi z prób podważania wyników kontroli przez podatników.