W Polsce działa szczególny program wsparcia dla osób, które ukończyły 100 lat, zarządzany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Obecnie takie świadczenie honorowe otrzymuje ponad 3,8 tysiąca obywateli, co stanowi niemal podwojenie w porównaniu do końca 2018 roku, gdy z tego przywileju korzystało około 1,9 tysiąca seniorów. Każdy świadczeniobiorca ma prawo do comiesięcznej kwoty 6 589,67 zł, która jest poddawana corocznej waloryzacji w marcu, tak jak inne świadczenia emerytalne i rentowe.
Planowane zmiany w regulacjach od 2025 roku
Od 2025 roku wejdą w życie nowe przepisy dotyczące tego świadczenia. Zgodnie z nowym prawem, wszystkie wypłaty zostaną zharmonizowane, co oznacza, że każdy odbiorca, bez względu na to, jak długo otrzymywał świadczenie, dostanie identyczną kwotę. Zmiana ta obejmie także zapewnienie corocznej waloryzacji w marcu. Osoby, które do końca 2024 roku otrzymywały niższe świadczenie, automatycznie zobaczą jego wzrost bez konieczności składania dodatkowych wniosków.
Interesujące jest to, że świadczenie honorowe jest dostępne nie tylko dla osób już związanych z ZUS, lecz także dla stulatków, którzy wcześniej nie pobierali emerytury ani renty z żadnej instytucji.
Przypadki z województwa warmińsko-mazurskiego
W województwie warmińsko-mazurskim świadczenie honorowe otrzymują 102 osoby, z czego 81 to kobiety, a 21 to mężczyźni. Najstarszą beneficjentką jest 109-letnia mieszkanka Bartoszyc, a najstarszym mężczyzną – 106-letni mieszkaniec Iławy.
Jak przyznawane jest świadczenie honorowe?
Świadczenie honorowe jest przyznawane automatycznie osobom, które ukończyły 100 lat i mają obywatelstwo polskie, pod warunkiem, że pobierają emeryturę lub rentę. W takim przypadku nie trzeba składać wniosku, a odpowiednia instytucja sama wydaje decyzję. Jeśli jednak emerytura lub renta pochodzi z dwóch różnych źródeł, ZUS zajmuje się przyznaniem świadczenia honorowego.
Dla stulatków nieposiadających własnej emerytury lub renty, którzy spełniają kryterium polskiego obywatelstwa i ukończenia 100 lat, oraz którzy przez co najmniej 10 lat po ukończeniu 16. roku życia mieli centrum interesów osobistych lub gospodarczych w Polsce, świadczenie honorowe przysługuje na wniosek. W takim przypadku ZUS wypłaca świadczenie od miesiąca, w którym został złożony wniosek. Formularz ESH, niezbędny do jego uzyskania, jest dostępny na stronie internetowej ZUS oraz w jego placówkach.
Podsumowując, świadczenie honorowe stanowi istotne wsparcie dla seniorów, które z biegiem lat zyskuje na popularności i które z dniem 1 stycznia 2025 roku zostanie dodatkowo ujednolicone, co zwiększy jego dostępność i prostotę w zarządzaniu. Dzięki tym zmianom, nawet ci, którzy wcześniej nie mogli skorzystać z tej pomocy, będą mieli ułatwiony dostęp do tego finansowego wsparcia.